Project 2017 - Muurschilderproject Las Nubes - Guatemala
In september 2017 is gestart met het opknappen van het kinderdagverblijf Las Nubes in Acatenango – Guatemala. Het betreft enerzijds het verbeteren/aanpassen van een aantal voorzieningen en anderzijds een kleurrijk- en educatief muurschilderproject. Dit project wordt in zijn geheel gefinancierd door Colour4kids.
Kinderdagverblijf (KDV) Las Nubes in Acatenango is in 2010 opgezet door de Guatemalteekse Anabella. Zij bekommerde zich al jongs af over de indiaanse kinderen waarmee zij opgroeide. Haar familie bezit een koffiefarm in de regio Acatenango waarvan zij sinds enkele jaren product manager is. Het KDV is vooral bestemd voor kinderen van families die werkzaam zijn op de regionale koffieplantages om daarmee de moeders in staat te stellen mee te werken voor het geld dat nodig om van te leven.
Het KDV biedt de kinderen een ontbijt en gezonde lunch. In de ochtend komen de kleintjes van 3 tot 6 jaar en om 13.00 uur de kinderen van 7 tot 12 jaar. Ze lunchen samen en in de namiddag krijgen de oudere kinderen huiswerkbegeleiding en bijscholing om hiermee een beter toekomstperspectief te bieden. Zo'n 60% van de indiaanse bevolking die werkzaam is op de koffieplantages is nog analfabeet!
Naast opvang worden er regelmatig lezingen gegeven over de natuur, voeding, gezondheid, hygiëne en eigenwaarde. Er wordt 2x per maand een lezing voor de kinderen over de natuur.
Ieder kwartaal komt een dokter langs voor medische controle en moeders krijgen voorlichting over geboortecontrole, rechten van de vrouw, het opvoeden van kinderen, hygiëne etc..Het KDV beschikt over een grote moestuin waar de kinderen leren hoe ze zelf groenten en fruit kunnen verbouwen.
Het KDV heeft een Guatemalteekse raad van bestuur. De dagelijkse leiding is in handen van de Belgische Ann Wyns. De activiteiten van het KDV vinden plaats in een huurpand waarvoor een langlopend contact is afgesloten. De huiseigenaar staat achter de activiteiten van het KDV en verleent alle medewerking bij de gewenste bouwkundige aanpassingen en de muurschilderingen.
Het Muurschilderproject
Het muurschilderproject wordt uitgevoerd door de in Guatemala wwonachtige Nederlandse kunstenares Carin Steen. Met Carin hebben we de afgelopen jaren prachtige muurschilderprojecten gehad in Honduras, Guatemala en de Dominicaanse Republiek.
Informatie over het veelomvattende werk van Carin Steen is te vinden via de volgende links:
www.carinsteen.com / www.muaralarteguate.org / www.carinsteen.blogspot.com / http://www.facebook.com/carin.steen.artist / www.facebook.com/MuralArte.Antigua
Waarom eigenlijk muurschilderen?
Een muur beschilderen is niets nieuws. Sterker nog, het is één van de oudste bestaande kunstvormen, denk maar aan prehistorische grottekeningen. Door de hele kunstgeschiedenis heen zijn in bijna alle culturen muurschilderingen gemaakt die veel meer zijn dan zomaar muurdecoratie. Aanvankelijk werden er vaak religieuze thema’s afgebeeld, later vaak ook politieke. Een muurschildering op een (semi) openbare plek richt zich per definitie op een wijd publiek en is dus een uitstekend middel om een boodschap over te brengen. Maar een muurschildering kan veel meer doen dan dat. Een goed ontworpen muurschildering vormt een relatie met de omgeving en heeft daar ook invloed op. Niet alleen door het afgebeelde thema, maar ook door het gebruik van kleur.
Of kleur ons nu psychologisch of fysiologisch beϊnvloedt, doet er niet zo veel toe, het gaat er om dat die invloed er wel degelijk is. Niet voor niets wordt in ziekenhuizen voor kalmerend en genezend groen of blauw gekozen, wat bovendien steriele kleuren zijn die goed constateren met bloed en ander vuil.
Rood is niet alleen kleur van de passie en de liefde, het is visueel de kleur die het meest in het oog springt. Daarom wordt het op verkeersborden en stoplichten gebruikt. Of is het omdat we schrikken als we bloed zien? Rood = alarm!
Al een paar jaar wordt er geëxperimenteerd met de keur bubbelgum roze die kalmerend zou werken. In de jeugdgevangenis van San Bardino (California, VS) worden agressieve kinderen een tijdje in een knalroze cel opgesloten en dat schijnt goed te werken. Zelfs zo goed dat er voetbalclubs zijn die de gastenkleedkamer helemaal in het bubbelgum roze zetten om zo de tegenstanders te verzwakken.
Naast het bepalen van de sfeer heeft het schilderen van een ruimte ook invloed op de hoeveelheid licht, wat weer invloed heeft op zowel ons fysieke als emotionele welzijn, zoals dat de laatste tijd steeds meer erkend wordt.
Kortom, hoe een werk-, woon- of leeromgeving er uit ziet kan dus erg belangrijk zijn. En daar valt van alles aan te doen...
Project Las Nubes ... meer dan alleen een muurschildering!
Meestal als het over een muurschildering gaat, betreft het vanwege ruimte-, tijd- of geldgebrek, om één los staande muur. Maar in het geval Las Nubes wordt een volledig gebouw totaal getransformeerd!
Het gaat hier om de volgende ruimtes:
- Ruime patio (speelplaats) met omliggende overdekte gang (eetruimte)
- 2 Leslokalen
- Keuken
- Entree/vergaderruimte
- Kantoor
- Grote buitenmuur
- Toilet (dat wel een opknapbeurt kan gebruiken)
- Pilaren en deuren
Het plan is niet om gedetailleerde muurschilderingen te creëren in alle ruimtes. Dit is te tijdrovend en bovendien mogelijk te druk voor de ruimte. Het streven is naar één ontwerp met een beperkt kleurpalet dat het hele gebouw bij elkaar brengt, maar toch aparte ruimtes creëert al naar gelang de behoeftes. Bijvoorbeeld:
· Kleuren door laten lopen van de ene naar de andere ruimte om de eenheid van het gebouw te bevorderen en ruimtes groter te doen lijken.
· Lichte kleuren op muren waarop daglicht valt zodat de reflectie voor meer licht zorgt
· Donkerdere kleuren om intieme ruimtes te creëren (rust-, speel- or therapieruimtes)
· Combinaties van kleuren die een evenwicht bewaren tussen warm en koel
· Vrolijke, drukke kleuren en ontwerpen op plaatsen waar veel gespeeld wordt of die om aandacht vragen (patio, buitenmuur)
· Rustigere ontwerpen en kleuren in ruimtes die kalmte en rust uit moeten stralen (leslokalen, vergaderruimte)
Verder zorgenn extra lichtpunten (spots) in de werkruimtes niet alleen voor beter licht om in te werken, maar worden ook de muurschilderingen beter uitgelicht.
Vanuit het kinderdagverblijf is de wens geuit om de buitenmuur zo te beschilderen dat het duidelijk is wat de bestemming van het gebouw is.
Thema: Matisse!
Matisse (1869 -1854) was een Franse schilder die al tijdens zijn leven grote bekendheid genoot vanwege zijn felle kleuren die hij ongemengd op doeken aanbracht. “Als een wild beest”, zoals een criticus schreef, wat natuurlijk meteen veranderde in een geuzennaam: Matisse was de voorman van de Fauvisten.
Maar het beroemdst is Matisse eigenlijk geworden om zijn collages die hij pas op hoge leeftijd is begonnen te maken. Het was in 1941 dat er darmkanker bij Matisse werd geconstateerd en na een succesvolle operatie moest hij bedrust houden. Schilderen ging niet meer zo goed (hij was tenslotte toch ook al 72 jaar oud), dus begon hij gekleurde stukken papier vanuit zijn bed uit te knippen die vervolgens door een assistent op grote witte vellen werden geplakt. Op deze manier maakte hij meterslange collages die nu in alle grote musea ter wereld hangen.
Maar wat heeft Matisse nu met een kinderdagverblijf in Guatemala te maken? Nou, alles en niets, eigenlijk. Het is gewoon dat de ontwerpen van Matisse zo prachtig mooi zijn in hun eenvoud en kleur. Ze kunnen door elk kind waar dan ook ter wereld herkend worden Of juist niet, want de figuren van Matisse zijn bijna abstract, ze zijn een beetje van alles wat. Een vogel zou ook een vis kunnen zijn. Een stuk zeewier is misschien wel een bloem. De zee de hemel, de hemel het strand... De wereld van Matisse nodigt uit tot dromen, tot fantaseren. De mogelijkheden zijn oneindig.
Carin heeft dit thema al eens eerder gebruikt toen gevraagd werd om op een school de gangen te beschilderen. ,,Het ging toen om ruim 126 meter, er was een beperkt budget en de muren zaten nog heel goed in de verf'', legt Carin uit. ,,Het ging dus meer om iets esthetisch dan om onderhoud. Ik ben toen begonnen met een golvende lijk (want een rechte lijn was te saai). Al gauw werd die lijn een zee waarin toen het ene wonderlijke wezen na het andere verscheen. En toen had ik het pas door: ik was een enorme “Matisse” aan het schilderen! Nou, toen kon ik natuurlijk helemaal niet meer stoppen en verschenen er overal parkieten, zeemeerminnen, zeemeeuwen en zeesterren. Of iets dergelijks, want het hadden net zo goed garnalen, zeehonden, duiven en edelweiss kunnen zijn... Maar na slechts een paar dagen werk zag de school er volledig anders uit''.
Het volgende plan was om nog méér uit Matisse te halen. Zij heeft toen een werkboek ontworpen met activiteiten voor de leerlingen van alle klassen en een workshop voorbereid voor de leraren over hoe dat boek te gebruiken.
Voorbeelden van de activiteiten:
- Leren over het leven en werk van Matisse
- Wandeling langs de muurschildering: dieren herkennen en tellen; kleuren benoemen
- Handen traceren op gekleurd papier, uitknippen en opplakken Zowel de positieve (uitgeknipte) als negatieve (overblijfsel) vormen gebruiken
- Engels vocabulaire leren van de figuren op de muurschildering
- Leren over geometrische/organische figuren (collage van een aquarium)
- Kleurplaten
- Verhalen en gedichten schrijven enz.
Op deze manier wordt de muurschildering dus een driedimensionaal, interactief leerproject waar de kinderen van Las Nubes direct bij betrokken zijn.
Klik op onderstaande link voor het kleurrijke eindverslag van Carin Steen van het inspirerende project Las Nubes:
-
